Parochie van de H.H. Barbara en Antonius

Algemene informatie

De Oud-Katholieke Parochie van de H.H. Barbara en Antonius is een Oud-Katholieke geloofsgemeenschap aan de Varkensmarkt in de Nederlandse stad Culemborg. De kerk is gewijd aan Barbara, de patroonheilige van Culemborg, en Antonius Abt (ook wel Antonius de Grote genoemd).

Deze kerk dient niet verward te worden met de protestantse Grote of Sint-Barbarakerk of de Rooms-Katholieke Barbarakerk.

De geschiedenis van het gebouw van de Oud-Katholieke kerk in Culemborg gaat terug tot 1624. Tijdens de Reformatie was in 1578 de katholieke gemeenschap de Grote of Sint-Barbarakerk aan de protestantse gemeenschap kwijtgeraakt. De katholieken mochten toen officieel geen kerkdiensten meer houden. Vanaf 1624 hielden zij daarom diensten in een schuilkerk aan de Varkensmarkt, wat oogluikend werd toegestaan. In 1723 sloot de statie zich aan bij de Oud-katholieke kerk. De andere statie in Culemborg bleef wel trouw aan de Rooms-katholieke Kerk.

Boven de ingang staat Pantocratori en binnen in de kerk wordt Jezus als Pantocrator, alregeerder, afgebeeld.

In 1836 is de huidige kerk gebouwd op de plaats van de schuilkerk uit 1624 onder architectuur van Van der Bie uit Utrecht. Een deel van het interieur, waaronder de preekstoel en de beelden van Jozef en Maria, zijn afkomstig uit de oude schuilkerk. In 1900 is er een gaanderij in de kerk gebouwd. Het glas in lood in de ramen is in 1905 geplaatst ter vervanging van het oorspronkelijke melkglas. Het orgel uit 1900 is gebouwd door de orgelbouwer Johan Frederik Witte. In 1994 en 1995 is de kerk gerestaureerd.