Stichting de Best Verzorgde Boeken

Algemene informatie

Met een historie die teruggaat tot 1926 is de jaarlijkse uitverkiezing door een vakjury van de Nederlandse Best Verzorgde Boeken de oudste van Europa. Doordat de continuïteit enige malen onderbroken is geweest, is de verkiezing van de Best Verzorgde Boeken van 2011 de 53ste in de reeks. De wat ouderwetse term 'best verzorgd' is altijd gehandhaafd in het bewustzijn dat de jury’s in de eerste plaats boeken uitverkiezen en niet alleen boekontwerpen. In ieder goed gemaakt boek ontmoeten inhoud en vorm elkaar; ieder goed gemaakt boek komt voort uit een samenwerking tussen een opdrachtgever (meestal een uitgever), een ontwerper en de grafische industrie. De rolverdeling tussen de verschillende partners wisselt steeds.

Jaarlijks leggen Nederlandse uitgevers, ontwerpers en drukkers ongeveer 400 boeken aan de vijfkoppige jury voor. Deze bestaat als regel uit twee ontwerpers, een uitgever en een drukker; het vijfde jurylid is ofwel een boekverkoper, een conservator of curator, een wetenschapper of iemand die regelmatig over design publiceert. De regels en criteria waaraan de jury zich te houden heeft, zijn minimaal. Het gaat erom dat de jury een selectie samenstelt van boeken die zich onderscheiden in de verzorging van hun vormgeving, typografie, beeldbehandeling en grafisch-technische productie. Daarbij dient de jury de relatie tussen vorm en inhoud in aanmerking te nemen.

Binnen deze algemene regel staat het elke jury vrij om eigen accenten te leggen, om te besluiten welke bureau-agenda of welk jaarverslag nog net wel als een boek is te beschouwen en welke niet, en om bepaalde boeken in de selectie op te nemen die hij de moeite van het signaleren waard vindt, ondanks evidente tekortkomingen.

De jaarselectie bestaat uit maximaal 33 boeken; producties van bekende uitgevers naast museumcatalogi, jubileumboeken van bedrijven naast moeilijk vindbare privé-uitgaven. De selectie wordt jaarlijks geëxposeerd in het Stedelijk Museum Amsterdam en op een aantal andere plekken in binnen- en buitenland. Tegelijk met de expositie in het Stedelijk verschijnt de tweetalige catalogus The Best Dutch Book Designs / De Best Verzorgde Boeken. Deze presenteert de uitverkozen boeken in woord en beeld. Over elk boek schrijft de jury een beknopt rapport. Gedetailleerde gegevens over materialen en technieken bieden een kijkje in de keuken.

De selectie vormt tegelijk de Nederlandse inzending naar de internationale jurering Schönste Bücher aus aller Welt in Leipzig. Daar worden aan best verzorgde boeken uit meer dan dertig landen in totaal veertien prijzen toegekend. Nederlandse boeken behalen er regelmatig prijzen.

Verantwoordelijke organisator is sinds 1998 de Stichting De Best Verzorgde Boeken in Amsterdam. In deze stichting werken drie branche-organisaties samen, namelijk de Stichting CPNB (Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek), de BNO (Beroepsorganisatie van Nederlandse Ontwerpers) en de Grafische Cultuurstichting.